Vanaf de puberteit gaan veel jongeren zich interesseren voor seks. Ze gaan er over fantaseren en willen er graag meer over weten. Sommige jongeren hebben op jonge leeftijd al seksueel contact. Op 17- jarige leeftijd heeft de helft van de jongeren ervaring met geslachtsgemeenschap. 38% van de jongens en 31% van de meiden geven aan dat de eerste keer voor hen totaal onverwacht was. 16% van de jongens en 29% van de meiden heeft achteraf spijt.

Voor een gezonde seksuele ontwikkeling is het essentieel dat leerlingen een positief zelfbeeld ontwikkelen en tevreden zijn over hun eigen lichaam. Niet alle leerlingen hebben voldoende kennis over de functies van hun eigen lichaam en sommigen kampen met een negatief lichaamsbeeld. Met name pubers zijn gevoelig voor ideaalbeelden over uiterlijk en het lichaam.

Jongens en meisjes maken in de puberteit lichamelijke veranderingen door die hun gevoelens, gedrag en relaties beïnvloeden. Voor een seksueel gezonde ontwikkeling is het daarom van belang dat zij hierover worden voorgelicht.

Een eerste liefdes- en/of seksuele relatie roept bij vele jongeren vragen op, maar ook twijfels en onzekerheden. Leerlingen kunnen verward raken door hevige verliefdheid en seksueel verlangen naar een ander, maar ook door liefdesverdriet. Op oudere leeftijd worden relaties duurzamer. Soms zijn relaties niet (meer) veilig of prettig. Seksuele en relationele vorming ondersteunt leerlingen bij relatievorming en voorbereiding op seksuele contacten.

Seksualiteit is een persoonlijk thema waar iedereen een eigen invulling aan geeft. Religie blijkt een bijzonder grote rol te spelen in seksueel gedrag en opvattingen van jongeren over seksualiteit. Dat maakt het praten over seksualiteit in een multireligieuze en –culturele klas niet makkelijk.

Door het gebruik van internet en smartphones hebben jongeren eenvoudig toegang tot seksuele beelden. De meeste media presenteren een beperkt, stereotype en soms onrealistisch beeld van seksualiteit. Het gebruik van internet en smartphones brengt soms ook seksuele risico’s met zich mee. Met seksuele en relationele vorming leren jongeren kritischer met seksuele beelden omgaan en zelf verantwoord gebruik te maken van internet en smartphones.

Het is belangrijk leerlingen te informeren over seksuele diversiteit. Het is belangrijk dat jongeren hun eigen gender identiteit en seksuele voorkeur kunnen ontwikkelen en dat er respect is voor seksuele diversiteit.

Een essentieel onderdeel van seksuele voorlichting is de voorlichting over veilig vrijen. Nog steeds zijn er jongeren die niet veilig vrijen en risico lopen op een soa, hiv of aids en/of ongewenst zwanger raken.

Van jongs af aan is het belangrijk om correcte informatie over voortplanting en zwangerschap te ontvangen. Er zijn nog steeds jongeren die anticonceptie niet of niet goed gebruiken en bij onbeschermde seks risico lopen op een onbedoelde zwangerschap.

Het is belangrijk dat kinderen al op jonge leeftijd weten dat hun lichaam van hen is, en dat ze voor zichzelf leren opkomen. Kennis hierover draagt bij aan een positieve seksualiteitsbeleving op latere leeftijd.